27/10/14

Thoái quy điền lý

Nguồn: trang Hán Nôm Lạc Đạo

Lời bài hát Ca Trù
Tác giả: Khuyết danh


退歸田里
旣自以心為形役
三十年囬首事何如
菊松三徑是吾庐
詩句独吟还独笑
新鏡霜毛愁自照
故鄉鱸鱠梦初完
身厯幾江山
而今觉迷途之未遠
病鶴傷鸿君不見
倦飛之鳥已知歸
鷦鷯不過一枝

 
Ký tự dĩ tâm vi hình dịch
Tam thập niên hồi thủ sự hà như
Cúc tùng tam kính thị ngô lư
Cựu thi cú độc ngâm hoàn độc tiếu
Tân kính sương mao sầu tự chiếu
Cố hương lô khoái mộng sơ hoàn
Toán thử nhân lịch kỷ giang san
Nhi kim giác mê đồ chi vị viễn
Bệnh hạc thương hồng quân bất kiến
Quyện phi chi điểu dĩ tri quy
Tiêu liêu bất quá nhất chi
 
Lui trở về vườn
Đã đem tâm làm tôi hình thể(1),
Ba mươi năm ngoảnh lại việc sao mà?
Bạn cúc tùng ba dãy chính nhà ta,
Câu thơ cũ ngâm nga mình độc tiếu.
Gương mới – tóc sương - sầu tự chiếu,
Làng xưa – gỏi cá(2) - mộng vừa mơ
Kể tấm thân từng trải mấy sông hồ,
Nay tỉnh giấc, mê đồ chưa ngái lắm.
Ngươi chẳng thấy; con hồng đau, con hạc ốm,
Cánh chim bay mỏi rũ, biết quay về.
Tiêu liêu(3) đậu một cành quê!














Chú thích:
1. Theo câu "Ký tự dĩ tâm vi hình dịch" (Từ buổi đem tâm làm nô dịch cho thân hình) trong bài Quy khứ lai từ của Đào Uyên Minh, đời nhà Tấn.
2.  Gỏi cá Lư quê nhà, ý chỉ quê hương nói chung
3. Tiêu Liêu, một loài chim nhỏ như chim di, chim hồng tước hay chim sẻ. Câu này mượn ý câu trả lời của Hứa Do: "Tiêu liêu sào ư thâm lâm, bất quá nhất chi” (Chim di có làm tổ trong rừng sâu, thì bất quá cũng chỉ làm được trên một cành cây) trong sách của Trang Tử.