Cổ thi: Tiêu Tương dạ vũ

Tác giả: cụ Phạm Đình Hổ

瀟湘夜雨

瀟湘合處水泱泱

夜雨聲和夜漏長

綠漲蘋洲知幾許

皇英祠外竹青蒼

Tiêu Tương hợp xứ thuỷ ương ương,

Dạ vũ thanh hoà dạ lậu trường.

Lục trướng tần châu tri kỉ hử,

Hoàng Anh từ ngoại trúc thanh thương*.

Dịch nghĩa:

Nơi sông Tiêu, sông Tương hợp dòng, nước chảy cuồn cuộn

Tiếng mưa đêm suốt đêm hoà với tiếng giọt nước đồng hồ

Một màu xanh lục dâng ngập bãi cỏ tần biết bao lâu rồi nhỉ?

Thân trúc phía ngoài đền Hoàng Anh đã trở nên xanh thẫm.

***

Trong chùm thơ: Đề Tiêu Tương bát cảnh đồ 題瀟湘八景圖gồm có: 

Bình sa lạc nhạn 平沙落雁 ;  
Ngư thôn tịch chiếu 漁村夕照 ; 
Yên tự vãn chung 煙寺晚鍾 ; 

Giang thiên mộ tuyết 江天暮雪; 
Tiêu Tương dạ vũ 瀟湘夜雨 ; 
Sơn thị tình lam 山市晴嵐 ; 

Viễn phố quy phàm 遠浦歸帆 ; 
Động Đình thu nguyệt 洞庭秋月;

Chú thích *: (của cụ huynhchuonghung.com) 
Vua Thuấn 舜 cưới con gái của vua Nghiêu là Nga Hoàng 娥皇 và Nữ Anh 女英 làm vợ. Dưới sự giúp đỡ của Nga Hoàng và Nữ Anh, vua Thuấn đã thắng được kế mẫu và người em trai, lưu lại câu chuyện thần thoại cảm động lòng người. Khi vua Thuấn già, ngôi vị thủ lĩnh được truyền cho ông Vũ 禹, tự mình đi tuần thú nơi xa, và do vị lao nhọc quá mức nên đã mất ở vùng Thương Ngô 苍梧. Nga Hoàng và Nữ Anh từ nơi xa ngàn dặm tìm đến và khóc, nước mắt nhỏ trên cây trúc khiến thân trúc đầy những vết chấm. Người đời sau gọi loại trúc đó là trúc Tương Phi 湘妃. Và vì Nga Hoàng và Nữ Anh cuối cùng chết ở sông Tương 湘 nên đã trở thành nữ thần sông Tương. Truyền thuyết này đến nay vẫn còn lưu truyền trong dân gian.
 

Nguồn ảnh: trên trang blog.daum.net